Do czego służą kruszywa?

Opisywane materiały wykorzystywane są w roli składnika:

• zapraw budowlanych,
• mieszanek mineralno-asfaltowych,
• betonów,
• warstw nośnych nawierzchni drogowych,
• warstw mrozoodpornych itd.

Typu kruszyw i ich zastosowanie

Rodzaj surowca skalnego i metoda produkcji determinują występujące na rynku kruszywa. Do najpopularniejszych rozwiązań zaliczają się poniższe.

1. Kruszywa żwirowe (kruszone lub niekruszone): piasek, mieszanki klasyfikowane, żwir, piasek (do 2 mm), kruszywa niekruszone mieszankowe (tzw. pospółka).
2. Kruszywa łamane: kamień łamany, mieszanki sortowane oraz niesorty, miał, tłuczeń, grys, kliniec.

Warto również wspomnieć o tym, że w zależności od uziarnienia kruszywo dzieli się na trzy rodzaje:

• drobne (ziarna do 4 mm),
• grube (ziarna od 4 do 36 mm),
• bardzo grube (ziarna od 63 do 250 mm).

Dla porównania piaski mają ziarna o wartości około 1-2 mm.

Kruszywa łamane często wykorzystuje się przy wykonywaniu robót drogowych. W tym celu bardzo dobrze sprawdza się uziarnienie o uśrednionej wartości 30 mm.

Tymczasem kruszywa typu żwirowo-piaskowego stosowane są w budownictwie, zwłaszcza do produkcji betonów (np. betonu towarowego, prefabrykatów itd.). Wspomagają one także suche mieszanki, z zakresu tzw. chemii budowlanej.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Warto pamiętać o tym, że duży wpływ na trwałość i niezawodność kruszyw ma odpowiednie ich składowanie. Istotne jest to, by zabezpieczyć je przed zanieczyszczeniem gruzem, gliną itd. Równie ważna będzie ochrona przed zawilgoceniem i wpływem czynników atmosferycznych.

Jakość kruszyw można, a nawet trzeba badać. W tym celu wykonuje się testy technicznych właściwości kruszyw budowlanych – bezpośrednio na budowie lub w wyspecjalizowanych laboratoriach.

Rodzaje i zastosowanie piasku

Wydawać by się mogło, że powiedzenie „koń, jaki jest, każdy widzi” można by swobodnie odnieść do piasku. Nic bardziej mylnego. I choć każdy z nas wie, jak wygląda to kruszywo, nie każdy ma świadomość tego, że piasek piaskowi nierówny. Wyróżnia się przynajmniej kilka rodzajów piasku, które znajdują różne zastosowania. Podstawowym kryterium podziału w tym przypadku jest frakcja, czyli wielkość ziaren. Niemniej kruszywo to dzieli się również ze względu na sposób pozyskiwania i obróbki. Jakie typy piasku można znaleźć na rynku i do czego się je wykorzystuje?

Typy piasku budowlanego

Wśród podstawowych rodzajów piasku budowlanego można wymienić:

• piasek zwykły – inaczej nazywany zasypowym. Znajduje najszersze zastosowanie w budownictwie oraz robotach drogowych. Wykorzystuje się go np. przy budowie fundamentów, nasypów i nawierzchni,
• piasek płukany – pozyskiwany za pomocą tzw. wypłukiwania kruszywa. Wielkość jego ziaren wynosi 0-2 mm. Stosuje się go najczęściej do produkcji mieszanek betonowych, zapraw murarskich oraz wylewek i posadzek,
• piasek suszony – powstaje na bazie piasku płukanego i jest dostępny w różnych frakcjach. Najczęściej służy do czyszczenia różnych powierzchni, w tym do piaskowania cementu czy też piaskowania felg i karoserii, ale oprócz tego szeroko wykorzystywany jest także w budownictwie,
• piasek osiewany – inaczej nazywany oczyszczanym, pozyskiwany w procesie przesiewania, czyli oddzielania ziaren o określonej frakcji od zanieczyszczeń i innych kruszyw. Znajduje zastosowanie m.in. w produkcji wysoko jakościowych zapraw murarskich,
• pospółka wielofrakcyjna – mieszanka piasku o różnej frakcji, wykorzystywana najszerzej przy budowie dróg, chodników i nawierzchni z kostek brukowych. Stanowi warstwę nośną oraz materiał stabilizujący nawierzchnię.